Τα περισσότερα από τα παρακάτω έθιμα δεν συμβαίνουν σήμερα, είναι όμως η παρακαταθήκη του τόπου και μέσα από αυτά μπορούμε να διακρίνουμε την σύνδεση των Μεγαριτών με την πλούσια Βυζαντινολαϊκή και αρχαιότερη παράδοση. Μέσα σε αυτά θα ξεχωρίσουμε την λαϊκή παράδοση και την φιλοσοφία των κατοίκων των Μεγάρων.
Το προξενιό και το ξωφύλλι
Έθιμο της πόλης των Μεγάρων τα παλιά χρόνια, κατα τον 18 αι. ήταν το ξωφύλλι, ένα ανεπίσημο χαρτί που έγραφαν ό,τι υπόσχονταν για προίκα στην κόρη τους με σκοπό να την παντρέψουν. Ο πεθερός με τον γαμπρό πήγαιναν μαζί στον συμβολαιογράφο για να υπογράψουν τα οριστικά συμβόλαια της προίκας όπου ο πεθερός καταθέτει στον γαμπρό και μερικά μετρητά, αν βέβαια τα αναφέρει και το ξωφύλλι. Έπειτα ο γαμπρός με δική του πρωτοβουλία επιστρέφει ένα μέρος αυτών των χρημάτων στον πεθερό είτε από ευχαρίστηση ή γιατί ο πεθερός μπορεί να αντιμετωπίζει οικονομικές δυσκολίες ή γιατί έχει και άλλα κορίτσια να παντρέψει με σκοπό να μαθευτεί στους συγχωριανούς του και να πούν πως ο τάδε γαμπρός δώρησε στον πεθερό του τόσα χρήματα. Όταν τελειώσει αυτή η διαδικασία διοργανώνουν ένα μικρό γλέντι για να το γιορτάσουν.
“Δίνω στην κόρη Μαρία για προίκα τούτα τα πράματα, τσαι σε ρούχα: Δίνω 4 στρέμματα σταροχώραφα στον Παλιοβορό τσαι στην Αγιαλέουσα … μία σποριά στη Βαρέα κατά βασιλεύγει από το Παλιόκαστρο…Δίνω 2 κασέλες, 3 χράμια της ντριστίλιας, 3 βελέντζες, 1 πάπλωμα… 6 τραπεζομάντιλα τα 3 κεντημένα, 3 ζιπούνια, 6 μισοφόρια, 1 βραχιόλι τσαι 2 δαχτυλίδια μαλαματένια.”
Η πομπή και ο μπάλλος
Την ημέρα του γάμου και αφού είχε γίνει το “στεφάνωμα”, το ζευγάρι με τα στέφανα ακόμα στα κεφάλια τους και τις λαμπάδες αναμμένες κατευθύνονταν προς το σπίτι του γαμπρού. Αυτο ονομαζόταν πομπή την οποία αποτελούσε το κάρο με τα προικιά, τα παιδιά με τα χαλκώματα, ένας νεαρός που κρατούσε ένα μεγάλο καλάθι με τις κουντούρες (παντόφλες) και τα παπούτσια της νύφης, στην συνέχεια τα όργανα, μετα το ζευγάρι, οι συμπέθεροι, πρώτα οι άντρες και μετά οι γυναίκες.
Όταν η πομπή έφτανε σε κεντρικά σταυροδρόμια σταματούσαν 4 άτομα (2 άντρες και 2 γυναίκες) και χόρευαν μπάλλο με αυτούς εδώ τους στίχους :
“ Ο αραμπάς περνάει, αραμπατζής τρελός, στην άκρη κοριτσάκια να μη σα πάρει ομπρός. Ο αραμπάς περνάει, σκόνη γίνεται, σήκωσ’ τον καπλαμά σου γιατί σκονίζεται…”
Τα κατσουλέρια
Είναι ένα μικρό στρογγυλό ψωμί με μέλι και διάφορα στολίδια το οποίο το μοίραζαν οι κοπέλες στο χωριό μια Κυριακή πρίν τον γαμό σαν πρόσκληση με σκοπό να παρευρεθούν επίσημα στην τελετή. Άν όμως ήθελαν να καλέσουν κι άλλους στην τελετή του γάμου χωρίς να παρευρεθούν στο επίσημο γεύμα τους έστελναν απλά μια μπομπονιέρα με κουφέτα.
Το ρόδι
Όταν ο γαμπρός πηγαίνει στο πατρικό σπίτι της νύφης για να γίνει το στεφάνωμα και να την πάρει, πριν μπει μέσα, χτυπά ένα ρόδι τρεις φορές στην μέση της πόρτας σε σχήμα σταυρού και στην συνέχεια το πετάει απέξω σαν ένδειξη πως θα πάρει την νύφη ευτυχισμένη και θα φύγει. Όποιος ελεύθερος έπιανε το ρόδι θα παντρευόταν την ίδια χρονιά όπως λέει και η παράδοση.
Τις παραπάνω φωτογραφίες και πληροφορίες μπορείτε να τις βρείτε στο λεύκωμα “Λαογραφικά των Μεγάρων” του Θωμά Μώλου, όπου μπορείτε να δείτε και περισσότερα έθιμα που ίσχυαν παλαιότερα. Οι φωτογραφίες αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία της οικογένειας του καλλιτέχνη και απαγορεύεται ρητώς η αναδημοσίευσή τους χωρίς την έγγραφη άδεια της. Το λεύκωμα εκδόθηκε από τον πολιτιστικό σύλλογο “Ο Θέογνις”.
